Słodki ziemniak czy batat?

20 marca 2019

Jeśli słodki ziemniak zechce do nas przemówić, powie o sobie botanicznie Ipomoea batatas. I trzeba będzie przyznać mu rację, wszak... jest batatem, nie ziemniakiem

(inne rodziny botaniczne). Ale... świat zna ten korzeń jako yams, batat, patat, kumara, słodki ziemniak, a w botanice po polsku: wilec ziemniaczany.

Brzmi fajnie, i zawsze jest taki sam: duży, pomarańczowy, biały, czerwony lub różowy, słodki dzięki zawartości beta-karotenu. Ma wiele zalet zdrowotnych, niski indeks glikemiczny, a w 100 gramach zawiera tylko 86 kalorii! I tenże bogaty w mikroelementy i witaminy korzeń został uznany głównym warzywem stanowym w Luizjanie (w roku 2003) i w Północnej Karolinie (w roku 1995). Oba stany pokrywają ogromne uprawne połacie batatów, które doskonale sprawdzają się w światowej sztuce kulinarnej od tysięcy lat... Do Europy trafiły dzięki Krzysztofowi Kolumbowi w XV wieku. Wówczas je pieczono i gotowano. A dzisiaj? Dzieje się podobnie, chociaż w innej formie... Wybieram zawsze intensywnie pomarańczowe, bo są słodsze. Za jaśniejszymi nie przepadam. A w ogóle cała moja rodzina uwielbia yams. Często je piekę, bo zachowują swoją wartość, a mój mąż jest cukrzykiem, więc to ważne. - opowiada Julie T., mieszkanka stanu Luizjana.

I powiem ci jeszcze, że nie wkładaj yams do lodówki. Tam dla nich jest za zimno. Nie lubią tego. Twardnieją w środku. A przed pokrojeniem umyj zimną wodą - nie będą ciemnały. Wszystkie rady Julii T. skrzętnie zapisuję w moim zeszyciku. A co z batatów lubisz najbardziej? - pytam. Z czego? Z yams? Uwielbiam placki, często je robię. I wszystko, co szykuję na Thanksgiving. Każdego roku. Casserole z marshmellow, to taki nasz luizjański przepis. W każdym domu smakuje inaczej. Są z rodzynkami, orzechami, cynamonem... Zawsze bardzo słodko, chociaż każda z nas gotuje inaczej! Piekę też ciasta z yams, są pyszne...

Julia T. opowiada, pokazuje, doradza... Podała mi też przepis na wykwintną zupę z krewetkami. Zrobiłam, ale nieco inaczej, chyba mniej słodko, bo bez cukru... Wiesz, my od lat gotujemy yams tak samo. Jak nasze babcie. Dziś same jesteśmy babciami i przekazujemy wnukom. Lubimy słodko. Tego nas nauczono od dziecka. Wszystko jest słodkie, nawet szynka... To nasze smaki... - dopowiada Cathy, sąsiadka Julii; razem wybrały się na zakupy.

Moje koleżanki z farmerskiego sklepiku wspominały, jak to ich Mamy wymyślały zupki z batatami - bo słodkie - przemycając w nich inne warzywa lub kawałki kurczaka... Czy coś się zmieniło? Niewiele, tylko doszło więcej domowych przepisów na potrawy z... batatów czyli yams'ów. o których wspomnę jeszcze nie raz. A zupa jest pyszna, mimo że nie jestem wielbicielką batatów, przynajmniej nie w każdej postaci...

Zupa z batatów

z imbirem i krewetkami

SKŁADNIKI DO PRZYGOTOWANIA ZUPY:

500 gram batatów

2 cebule

2 ząbki czosnku

1 łyżeczka masła

50 gram marynowanego imbiru z zalewą

4-6 gałązek tymianku

1 litr bulionu drobiowego

sól, pieprz, cukier do smaku

DO PRZYGOTOWANIA KREWETEK (opcjonalnie):

1 ząbek czosnku

1 czerwona papryczka (jeśli ostro, to chili)

1 szczypta sproszkowanej kolendry

8 surowych, obranych krewetek (na 4 porcje)

1 żółtko

6 łyżeczek oleju roślinnego do smażenia

świeża kolendra do przybrania

Marynowany imbir

250 gram świeżego imbiru (obrać, pokroić na bardzo cienkie, niemal przezroczyste plastry) zasypać w miseczce solą morską (jedna łyżeczka) i pozostawić w lodówce kilka godzin. Po tym czasie sok wylać, dokładnie odsączony imbir przełożyć do wyparzonego słoiczka. Ocet ryżowy (300 mililitrów), wodę (3 łyżki), cukier (40 gram) oraz plasterek buraka (opcjonalnie, dla uzyskania barwy różowej) wlać do garnuszka, mieszając zagotować. Gorącym płynem zalać imbir, słoiczek zamknąć, wystudzić, wstawić na trzy dni do lodówki.

PRZYGOTOWANIE:

obrać bataty, cebule, czosnek; jeden z batatów przekroić wzdłuż, wyciąć dwa cienkie plastry, pokroić je na paski (około 5 milimetrów) i odstawić na bok (do krewetek)...
pokroić w kostkę pozostałe warzywa...
na rozgrzaną głęboką patelnię z masłem wrzucić cebule, czosnek, imbir, szybko podsmażyć, dodać bataty, tymianek, wlać bulion drobiowy; całość gotować około 15 minut...
tymianek wyjąć, ugotowaną zupę zmiksować na gładką masę, doprawić solą, pieprzem i cukrem...
czas na krewetki - czosnek i paprykę obrać, umyć, pokroić w drobną kostkę, wymieszać z kolendrą; umyte krewetki osuszyć, natrzeć mieszanką i marynować pod przykryciem przez około 30 minut...
zamoczyć paski batatów w żółtku, owinąć nimi krewetki i smażyć w rozgrzanym oleju po każdej ze stron przez 2 minuty...
nadziać po 2 krewetki na patyczek bambusowy do szaszłyków, zupę wlać do miseczek, patyczki z krewetkami oprzeć o jej brzegi, całość udekorować świeżą kolendrą lub pietruszką, serwować z białym pieczywem.

O PRZEPISIE:

jeśli ktoś nie lubi krewetek, można z powodzeniem z nich zrezygnować; podobnie z paskami batatów w jajku...
zamiast imbiru marynowanego można użyć imbiru świeżego z zachowaniem ilości podanej w przepisie ...
zupę-krem przygotowuje się w ciągu 20-25 minut...
doskonałym dodatkiem, zamiast białego pieczywa, są czipsy z batatów z solą i pieprzem lub bez.